‘Rookverslaving heeft mijn gedachten in een betonnen gevangenis opgesloten’

Rookverslaving-gedachten-betonnen-gevangenis-opgesloten

Het Openbaar Ministerie (OM) wil tabaksproducenten niet vervolgen omdat rokers ‘vrij’ zijn om te kiezen of ze tabak kopen. Maar een rookverslaving heeft mijn ‘vrije’ gedachten juist tien jaar lang gegijzeld.

Lees ook over de verborgen oorzaak van verslaving

Ik was zestien jaar oud toen ik voor het eerst een sigaret uitprobeerde. Net als vele andere tieners was ik benieuwd waarom in godsnaam al die mensen roken. Zo’n product waar volwassenen maar niet mee kunnen stoppen, dat moet toch wel heel lekker zijn?

Het was een beetje een onzekere tijd in mijn leven. Ik kreeg niet echt zoveel aandacht als ik had gehoopt van het meisje op wie ik verliefd was. We waren op schoolreis in Parijs toen we op haar kamer in het hotel zaten. Ze was een fervent roker en zat uit het raam wolkjes naar buiten te blazen. Dus misschien moet ik dat maar eens proberen, dacht ik bij mezelf. Dan kan ik in ieder geval naast haar zitten.

Precies dat moment heeft mijn gedachten tien jaar lang in een ijzeren greep gehouden

Het is precies dat moment wat mijn gedachten voor de tien jaar daarna in een ijzeren greep zou houden. Het bedrijf dat mijn eerste sigaret verkocht, had het zó ontworpen dat ik na die eerste keer het roken niet meer uit mijn gedachten zou krijgen. Tijdens dat eerste pakje vond ik de lichte duizeligheid die ik voelde na een sigaret best wel prettig. Tegen het einde van het pakje was de duizeligheid verdwenen, maar kreeg ik sigaretten ook niet meer uit mijn gedachten.

Het was al snel duidelijk dat ik verslaafd was geraakt. Maar ik vond het natuurlijk moeilijk om dat tegenover mezelf toe te geven. Daarom maakte ik de sigaret maar onderdeel van wie ik was. Dit is gewoon wie ik ben, zei ik tegen mezelf. Ik ben een roker.

Smoesjes

Jarenlang hield ik mezelf voor de gek. Ik zei tegen mezelf dat ik roken gewoon lekker vond. Ik maakte grapjes over hoe ik spelen met vuur leuk vond. Ik verzon allerlei voordelen van het roken, zodat ik mijn eigen machteloosheid maar niet onder ogen hoefde te komen.

De waarschuwingen op de pakjes kende ik uit mijn hoofd. Scheikunde en biologie waren mijn beste vakken op de middelbare school. Ik snapte echt wel dat benzeen, nitrosaminen en formaldehyde gevaarlijke chemicaliën zijn die je absoluut niet zou moeten inademen. Maar ik was inmiddels doodsbang geworden om de vieze rooklucht níet meer in te ademen. Gek hè?

Mijn angst dat ik niet meer zou kunnen roken was veel groter dan de angst voor longkanker.

‘Ik stop ermee’

Jarenlang zei ik tegen mezelf dat ik binnenkort zou stoppen. ‘Dit is mijn laatste pakje en dan stop ik ermee’, is een gedachte die elke roker wel zal herkennen. Maar tegen het einde van dat pakje begon ik me een beetje ongemakkelijk te voelen. En als die laatste peuk was aangebroken, liep ik toch maar snel even naar de tabakszaak om van dat gevoel af te komen. ‘Nog één pakje dan.’

Omdat ik als freelance journalist werkte, zat ik vaak aan mijn bureau thuis te typen op mijn laptop. Constant stond er een asbak naast me. Elke gedachte aan nicotine moest direct met een sjekkie bevredigd worden. Als ik niet toegaf aan de rookgedachte dan voelde ik me ongemakkelijk, gestrest en een beetje angstig. Tot ik er vorig jaar april volledig genoeg van had.

Hulpmiddelen

Het hele scala aan hulpmiddelen heb ik tegelijkertijd geraadpleegd. Ik ben naar de huisarts gegaan. Ik heb een anti-rookmedicijn geslikt. Ik kocht een fidgetcube zodat ik altijd iets met mijn handen te doen had. Ik ging een blog schrijven. Maar misschien nog wel belangrijker: ik kocht een zelfhulpboek.

Het was uiteindelijk dat boek, De Opluchting van Jan Geurtz, dat de doorslag heeft gegeven. Geurtz heeft me doen inzien dat roken helemaal niet lekker is, zoals ik mezelf wijsmaakte. Mijn identiteit als doorgewinterde roker was gewoon een illusie die ik mezelf had wijsmaakt. En misschien wel belangrijker: je kan gewoon stoppen zonder spijt en zonder ontwenningsverschijnselen.

Stoppen met roken bleek ontzettend eenvoudig te zijn. Het was zelfs zo simpel, dat ik een boek nodig had om te wennen aan het idee dat stoppen zo makkelijk kan zijn. Ik had het me nooit zelf kunnen realiseren. Want mijn gedachten zaten opgesloten in de betonnen gevangenis die verslaving heet.

Toen ik dat snapte, hoefde ik niet meer te roken om me goed te voelen. Mijn gedachten waren eindelijk weer vrij.

Lees ook mijn blogs over stoppen met roken